Lantaarnpalen in Praag

Gepubliceerd op 15 december 2021 om 16:59

Triviaal onderwerp voor een blog, maar wel een heel leuke. Dit wordt een wist je dat. Wanneer je in de wereld van de lantaarnpaal duikt, blijkt er nog best veel over te vertellen. Dus ga er lekker voor zitten, pak een pivo en lezen maar.

Iedere stad heeft ze staan. De ene wat mooier dan de andere, maar het idee achter de lantaarnpaal is simpel. Straatverlichting ten behoeve van de (sociale) veiligheid door de zichtbaarheid van voetgangers, auto's, fietsers en ander verkeer te vergroten. Daarnaast fleuren ze door hun schoonheid in Praag de toch al mooie stad extra op.

De openbare verlichting in Praag dateert uit de 14e eeuw. Van vuren in ijzeren pannen tot fakkels in de tijd van Rudolf II, olielampen (begin 18e eeuw) en gaslampen (1847-1985, opnieuw vanaf 2002) en elektrische verlichting vanaf het einde van de 19e eeuw.

De lampen op de Karelsbrug, in Nerudova, Mostecka en vrijwel alle andere straten die op de route van de Gouden Mijl liggen, zijn voorzien van gas.

Wist je dat?

...de enige kubistische lantaarnpaal ter wereld vlakbij het Wenceslasplein staat?

Blijkbaar is dit geen handige vorm of stijl, anders waren er wel meer kubistische palen. Zonde, want het is een verdraaid leuk exemplaar. De kubistische lamp in Praag is een kunstwerk van de Tsjechische architect Emil Králíček uit 1913 , het is een van de iconen van het architectonisch kubisme in Tsjechië.

Misschien ben ik deze paal tegengekomen, maar dan zou ik het me moeten herinneren. Nou ja, weer eentje voor de to-do list. (Update: inmiddels meerdere keren op de foto gezet.)

En er zijn niet veel lantaarnpalen die direct dienen als bankje. Deze wel.

Kubistische lantaarnpaal op Jungmannovo námesti

...lantaarnpalen licht geven?

Ja, het is niet te geloven, maar ook in Praag geven de lantaarnpalen licht. En dit is niet eens een paal.......

En er was licht

Foto van Praag vanuit de cockpit van een KLM vliegtuig

Dankzij dit licht kun je Praag ook vanuit de cockpit van een vliegtuig zien. Deze foto kreeg ik van een vriend doorgestuurd toen hij net boven Praag was - op doorreis naar Azië - en een foto kon maken. Onherkenbaar, maar wel gaaf. Praag lijkt zo wel een Gouden Stad...

...sommige lantaarnpalen in Praag zijn versierd met Romeins of Grieks aandoende taferelen?

Op de Čechův brug vind je deze lantaarnpaal. Je zou er zo langs lopen, als je het niet wist, maar het is echt een aandoenlijk schouwspel. Volgende keer neem je dus de tijd om iedere lantaarnpaal te checken. Ik in ieder geval wel. Er staan er genoeg.

Detail van een lantaarnpaal op de Čechův brug

...een Praagse lantaarnpaal je leven kan redden?

Je staat in een willekeurige straat in Praag met links en rechts van je mooie oude gebouwen, onder je de kasseien en verder geen herkenbaar punt. Niks aan de hand zou je zeggen. Normaal niet, maar stel dat je om wat voor reden de Praagse politie of een ambulance nodig hebt...hoe leg je uit waar je bent als je niet weet in welke straat je staat.

Loop dan naar de dichtstbijzijnde lantaarnpaal. Daar is de oplossing.

Iedere lantaarnpaal heeft in Praag een uniek nummer en als je dit nummer doorgeeft, dan weten ze waar je bent. Wel duidelijk maken dat het nummer bij een lantaarnpaal hoort.

Wellicht werkt dit hetzelfde in andere steden.

Geen idee waar deze staat!

...ook de Karelsbrug aan weerszijde is voorzien van gezellige lampjes?

Deze lampen zijn echter niet elektrisch, maar lopen op gas. Grappig toch...deze worden in de periode voor kerst zelfs nog door een lantaarnopsteker in 19e-eeuwse kledij aangestoken. 

De Karelsbrug staat 39 lantaarnpalen

En als de lampjes aan gaan.........dan wordt Praag ineens heel anders. Betoverend mooi, romantsich en dan heb ik niet eens iemand (om me heen) nodig om verliefd te zijn.

Dat maakt Praag zo'n heerlijke stad.

De verlichting maakt de stad extra romantisch.

...één lantaarnpaal op de Karelsbrug jou rijkdom, geluk en voorspoed brengt?

Wist je dat er een heel bijzondere lantaarnpaal in Praag staat?

Dat er een groter wordende groep is, die het wonder ervan ziet?

Als je in Praag bent geweest, ben je er langs gelopen. Dat kan niet anders.

Het is de Honest Lamp van mijn Praagse helden van de Honest Guide.

Het aanraken ervan geeft je rijkdom, geluk en voorspoed. En het zorgt voor een terugkeer naar Praag. Het is de sarcastische tegenhanger van de plaquette van Jan Nepomucky, die je ernaast ziet. Veel toeristen maken een soortgelijke foto van dit bijgeloof door hun hand op Jan Nepomucky te houden. 

Juni 2020 heb ik de Honest Lamp aangeraakt.....tot nu toe door Corona geen kans op terugkeer, dus of het geluk geeft? We zullen zien.

Update 2021: het geeft inderdaad geluk, voorspoed en rijkdom. En ik ben al twee keer teruggekeerd naar Praag.

De Honest Lamp in 2020

De plaquette van Jan Nepomucky

Juni 2021 nog maar een keer aangeraakt

...de ene lantaarnpaal in Praag nog mooier is dan de andere?

Veel van de lantaarnpalen zijn in Art Deco stijl. Vraag me niet naar andere stijlen, want daar ben ik qua lantaarnpalen niet echt in thuis. 

Art Deco Lantaarnpaal voor de Obecni Dum

Lantaarnpaal voor het Nationaal Theater

Lantaarnpaal voor Divadlo na Vinohradech op Náměstí Míru

De lantaarnpaal op Hradčanské náměstí, het plein voor de Praagse Burcht is een monument uit 1876. De achtarmige gietijzeren lantaarnpaal met figuratieve decoratie is gemaakt door de beeldhouwer Eduard Veselý naar het ontwerp van architect Aleš Linsbauer.

Deze lantaarnpaal staat zelfs als toeristische attractie vermeld op google maps. 

Een andere achtarmige lantaarnpaal is te vinden in de nabijgelegen Loretánská-straat.

Op het Hradcanske Namesti

Op Loretánská

Zelfs ogenschijnlijk niet al te mooie stukjes Praag (mede door de Graffiti) worden opgefleurd door een mooie lantaarnpaal in Art Deco stijl. En door een tram, dat maakt het ook altijd een leuk plaatje.

...er een restaurant in Praag "Lantaarnpaal" heet?

Kandelábr is lantaarnpaal in het Tsjechisch (heeft wellicht ook nog een andere betekenis) en er is een restaurant dat zo heet. Ben er zelf niet geweest en zo op het eerste gezicht heeft het weinig met de leuke lantaarnpalen in Praag van doen.

Kijk.....en dan zie je dat er toch nog best wat valt te vertellen over een vanzelfsprekendheid als de lantaarnpaal. 

 

Verliefd op Praag

Rating: 5 sterren
4 stemmen

Reactie plaatsen

Reacties

Marianne Crone
3 jaar geleden

Ik zal je even bijpraten: het nummer dat op de lantarenpalen staat geeft aan in welk deel van de stad je bent. De eerste twee cijfers geven het district dus 10 op je foto laat zien dat dit in Praag 1 is. Het is oa bedoeld voor de hulpdiensten. Nieuwere bordjes hebben ook een QR code

Richard
2 jaar geleden

die eerste is makkelijk, staat om de hoek bij U Pinkasu

Paul Huinink
2 jaar geleden

Goedenavond,

Ooit vond ik een kleine gietijzeren lantaarn. Volgens mij is het de punt van zo'n lantaarn gelijk die op de Karlsbrug. Kan ik je een foto sturen?