Bier komt in halve liters 

Bestel je in Praag een "Pivo", dan krijg je standaard een halve liter en tevens het duurste biertje van de kaart. Wil je een kleiner biertje of een ander merk, dan moet je dat expliciet vermelden. Het is ook handig om een bierviltje neer te leggen voordat de ober komt.

Echter, let op: naarmate je dichter bij het centrum komt, worden de glazen kleiner (0,3 of 0,4 liter) of de prijs hoger. Als geld geen rol speelt op je citytrip, kun je gewoon neerploffen op het eerste het beste terras als je zin hebt in een biertje. Dat zou echter ten koste kunnen gaan van de gezelligheid, aangezien je vaak tussen lawaaierige toeristen zit. Is dat erg? Nee hoor, maar mijn ervaring is dat het nog gezelliger is tussen de Tsjechen zelf.

Als je geen kuddedier bent, wijk dan af van de toeristische route en zoek naar een verborgen parel. De deuren van Tsjechische cafés of kroegen lijken vaak gesloten, maar eenmaal binnen is het super gezellig en ontdek je de mooiste kelders, biertanks en relikwieën.

Schuim, net even anders in Praag

Een 'gewoon' biertje in Praag heeft net wat meer schuim dan in Nederland, dus twee vingers tegen het glas aanhouden als kritiek zullen ze hier niet begrijpen. Je wordt niet belazerd, je krijgt echt een halve liter.

Het tapproces verloopt anders dan in Nederland. Er staat minder druk op de tap en je kunt meer spelen met schuim door de tap meer of minder open te zetten. Mijn eerste ervaring met de Tsjechische tap resulteerde in een Nederlands biertje met weinig schuim. De Tsjechische barman riep nog tijdens het tappen: "No no no, that is wrong!" Het was al te laat en mijn biertje werd met hoongelach ontvangen.

In de ogen van een Tsjech is ieder Nederlands biertje een 'dood' biertje.

Oh, en gooi nooit het laatste restje van je vorige biertje bij een vers getapt exemplaar, want dat is not done in Tsjechië.

Hoe tap je een Hladinka, een gewoon Tsjechisch biertje?

Houd het koude glas, afgespoeld net voor gebruik en volledig vetvrij, onder de tap in een hoek van 45 graden. Een "vies" glas herken je aan luchtbelletjes in het schuim tegen het glas. 

Open de tap een klein beetje om een romige schuimlaag te creëren in het glas. Daarna open je de tap volledig en het bier onder het schuim vult het glas. Het schuim fungeert als beschermlaag tegen oxidatie van het bier. De aroma en textuur blijven zo behouden en je proeft een zachter en 'levend' biertje. 

Er zijn op z'n minst drie andere vormen van schuimverdeling naast de normale Hladinka:

Šnyt: een dikkere schuimlaag houdt het bier nog langer 'levend' en wordt gedronken als opfrisser, bij een zware maaltijd.

Mooie quote:

"Aan het begin van de 20e eeuw zouden heren zich schamen om een klein biertje uit het kleine glas te drinken (het was niet mannelijk), dus hebben we šnyt uitgevonden. Het is eigenlijk klein bier in een groot glas. Het werd vaak bier "na odchod" = afscheidsbier genoemd. Je zou het als je laatste biertje bestellen, betalen en naar huis gaan.

Deze traditie houdt nog steeds stand terwijl we jongens belachelijk maken die klein bier bestellen. Ik bestelde het ooit in een café op het platteland en iedereen, zelfs de dame achter de bar, begon me uit te lachen. Vervolgens schonk ze een grote in en zei: "Je bent een man, hier is een grote".

Mliko: op een enkel laagje bier na, is het glas gevuld met schuim met een romige en  zoete smaak. Het lijkt op een glas melk, wat de vrije vertaling is van Mliko. De bedoeling is om het glas in een keer leeg te drinken en kan na een hartige maaltijd als een dessert worden gebruikt. Het is populair onder de dames.

Čochtan

Čochtan wordt in één keer getapt en bevat totaal geen schuim . Het nadeel is dat het snel oxideert zonder schuim. Het is verfrissend en perfect om de dorst te lessen. Als je er echt van wilt genieten, is het aan te raden om het snel te drinken.

In de video van de Honest Guide wordt er nog een variant uitgelegd, maar die ik nog niet tegengekomen.

Licht of donker bier

Graden Plato en alcoholpercentage

Volgens de Tsjechische wetgeving worden de bieren in vier categorieën ondergebracht, onafhankelijk van kleur of stijl. Hiermee wordt het stamwortgehalte aangegeven: het aantal procenten droge, opgeloste stoffen (grotendeels suikers) in het wort.

Wort is de suikerrijke, waterige oplossing die een tussenproduct vormt in de bereiding van bier, whisky, jenever en andere alcoholische dranken op basis van granen.

In Nederland mag dit niet op het etiket staan, maar in Tsjechië is dit verplicht.

• lehké - een "light-bier" met een densiteit minder dan 8° Plato en minder dan 31 kcal per 100ml.
• výčepní – bier van de "tap", hoewel deze ook kunnen gebotteld worden, densiteit tussen 8° en 10°.
• ležák - "lagerbier", densiteit tussen 11° en 12.99°.
• premium - "speciaal" bier, densiteit 13° en meer.

Let dus op bij het bestellen van bier, want ze gebruiken in Tsjechië de densiteit. Dat geeft niet direct het alcoholpercentage aan. Zo dacht ik een 10% biertje te nemen, maar dat bleek te gaan om en 10° Kozel Black.

Vermenigvuldig de graden met 0,4 en je hebt het alcoholpercentage. 

Lees ook mijn persoonlijke blog: Het bierglas dat ik moest hebben

Alcoholvrij bier