Oude Joodse Begraafplaats in Žižkov
De Oude Joodse Begraafplaats in Žižkov, gelegen vlak bij de iconische televisietoren, werd in 1680 aangelegd als rustplaats voor pestslachtoffers. Onder het bewind van keizer Josef II werd in 1787 bepaald dat begraafplaatsen in het huidige centrum van Praag, waaronder de Joodse begraafplaats in Josefov, om hygiënische redenen niet langer gebruikt mochten worden. Vanaf dat moment tot het einde van de 19e eeuw diende de begraafplaats in Žižkov als de laatste rustplaats voor de Joodse gemeenschap.
Wanneer je in de buurt van de Žižkov televisietoren bent, neem dan een kijkje op de Oude Joodse Begraafplaats. Deze kleine begraafplaats was ooit twee keer zo groot als de bekendere Oude Joodse Begraafplaats in de Joodse Wijk, maar is in de communistische periode bruut verkleind tot nog geen 10% van de oorspronkelijke grootte.
Eeuwige grafrust
Volgens joods gebruik mogen Joodse begraafplaatsen niet worden geruimd en er geldt de eeuwige grafrust. Het is een plaats waar voorouders ongestoord wachten op de komst van de ‘masjiach’ (Messias); het moment dat alle rechtvaardigen zullen opstaan voor het eeuwige leven.
Alleen bij hoge uitzondering mag de grafrust van de overledenen worden verstoord. Of eigenlijk alleen dan als een graf of een hele begraafplaats om een uiterst dringende reden moet worden ontruimd.
De belangrijkste graven liggen er nog rustig bij.
Grafschennis, de begraafplaats wordt grotendeels een park
"In 1960 werd een groot deel van de ommuring van de begraafplaats afgebroken, werden de grafstenen met aarde bedekt, en ongeveer driekwart van de begraafplaats werd omgevormd tot een openbaar park - Mahlerovy sady.
Alleen het oudste deel van de begraafplaats met de meest waardevolle grafstenen is bewaard gebleven.
Een andere onomkeerbare verwoesting van de begraafplaats vond plaats in de jaren 1985 tot 1992, toen de constructie van de controversiële Žižkov-zender hier plaatsvond. Tijdens de bouw van de zender werden graven en grafstenen grotendeels vernield en naar een stortplaats gebracht. Een deel van de stoffelijke overschotten werd overgebracht naar de Nieuwe Joodse Begraafplaats in Olšany.
Na 1999 werd de wijk gerenoveerd en de begraafplaats werd eind 2001 opengesteld voor het publiek ."
Uitleg
Januari 2025 had ik het genoegen om uitleg te krijgen van de "suppoost" van de begraafplaats. Het was rustig en ze wilde alles, maar dan ook alles uitleggen. Zo wist ze me te vertellen dat de brokstukken van de geruimde graven op het Wenceslasplein waren gebruikt als straatstenen, maar dat deze in 2020 zijn weggehaald. Ik kreeg uitleg over de belangrijkste mannen, die hier begraven liggen.
Enkele namen
De Joodse begraafplaats is een belangrijk artistiek-historisch monument van groot belang. Hier werden 37.800 mensen begraven, waaronder een aantal prominente rabbijnen en geleerden. Het meest bezochte graf is die van de opperrabijn van Praag, Ezechiel Landau (1713-1793), wiens graf volledige gerestaureerd is in 1993.
Enkele andere namen:
- Jáchym Popper (1722-1795) was een succesvolle Joodse textielhandelaar, bankier, fabrikant en hofjood in het koninkrijk Bohemen
- David Podiebrad was een Joodse schrijver uit Praag en auteur van studies over de Joodse stad Praag
- Baruch Jeiteles was een Verlichtingsrabbijn, Talmoedgeleerde, schrijver en arts uit Bohemen
Het graf van Ezechiel Landau
Enkele graven van de Oude Joodse Begraafplaats in Zizkov
Monument voor de Terugkeer van de Stenen
In 2022 werd het monument voor de Terugkeer van de Stenen op ceremoniële wijze onthuld op de begraafplaats . Het werd gemaakt van in stukken gesneden Joodse grafstenen, die werden gebruikt als straatstenen voor het Wenceslasplein en de aangrenzende straten.
Het monument
Bronnen:
uitdeoudekoektrommel.com/joodse-begraafplaatsen-en-grafstenen/
prague.eu/cs/objekt/mista/2200/stary-zidovsky-hrbitov-na-zizkove
Verliefd op Praag