De Werken van David Černý in Praag

David Černý, een van de meest controversiële en creatieve kunstenaars van Tsjechië, heeft meerdere opvallende werken verspreid door de stad Praag. Zijn kunst staat bekend om zijn provocerende, humoristische en vaak maatschappijkritische aard. Verliefd op Praag neemt je mee door de stad, zodat je enkele van zijn bekendste werken kunt bewonderen.

David Černý's werken bieden een mix van humor, satire en scherpe kritiek en zijn een must-see voor iedereen die Praag bezoekt. Elk werk heeft een unieke boodschap en daagt je uit om verder te kijken dan het oppervlak.

Onderaan het artikel vind je een kaart met de kunstwerken van David Černý. De meeste zijn openbaar, maar voor een enkele moet je een kaartje kopen voor het museum waarin het zich bevindt.

Veel plezier. Ik ben benieuwd of jij ze allemaal gaat zien.

Butterfly effect - Narodni

"Voor mij is de Spitfire een symbool van de eerste betrokkenheid van Tsjechoslowaakse soldaten in het westerse leger. Het lot van onze piloten is voor mij een belangrijke en nauwe zaak”, aldus David Cerny.

Na de bezetting van Tsjechoslowakije in maart 1939 vertrokken duizenden landgenoten naar het buitenland om te vechten tegen het nazisme en voor de heroprichting van een onafhankelijke staat. Veel van hen, waaronder jagerspiloten, streden in de gevechten boven Frankrijk en later in de beroemde Slag om Engeland met de RAF en hun geallieerde kameraden.

Butterfly Effect van David Cerny

Na de oorlog werden veel van deze helden echter gevangengenomen en gemarteld door het communistische regime. Pas na de val van dit tweede totalitaire regime kregen ze erkenning en gerechtigheid. De 359 silhouetten van vliegtuigen in het asfalt herdenken deze moedige Tsjechoslowaakse piloten die vochten voor de vrijheid.

Zoals een klein gevechtsvliegtuig de koers van een strijd kan veranderen, zo kan een klein gebaar grote gevolgen hebben, zoals het vlindereffect: een kleine actie die een enorme impact veroorzaakt aan de andere kant van de wereld.

Vera van David Cerny

Vera - Újezd

Het kunstwerk van tien meter hoog, gehuld in de kleuren van de Tsjechische vlag, eert de  indrukwekkende prestaties van Věra Čáslavská: 

zeven gouden en vier zilveren medailles op de Olympische Spelen van Rome (1960), Tokyo (1964) en Mexico Stad (1968).

Drie beeltenissen van Vera roteren op drie assen, waardoor het lijkt alsof ze nog altijd gracieus aan het turnen is. De bewegingen van het beeld brengen haar kracht, elegantie en dynamiek tot leven, als een eeuwige oefening in de lucht.

Lilith van David Cerny

Lilith - Invalidovna

Deze indrukwekkende sculptuur toont een gigantische vrouw die de buitenmuur van een modern woongebouw omarmt. Het beeld is vernoemd naar Lilith, de mythische figuur die symbool staat voor vrouwelijkheid, rebellie en onafhankelijkheid. In sommige tradities wordt ze gezien als een demon, in andere als de eerste vrouw van Adam, vóór Eva.

De kolossale vrouw is niet de enige blikvanger. Rond het gebouw duiken ook een reusachtige arm en een been op uit de grond, alsof ze het bouwwerk ondersteunen, terwijl een enorme hand uit een put oprijst.

Pissing men van David Cerny

Pissende mannen - Kafka Museum
Twee bronzen mannen urineren in een plas in de vorm van Tsjechië. Hun bewegingen worden aangestuurd door motoren, en bezoekers kunnen via SMS boodschappen sturen die vervolgens door de figuren worden 'geschreven'. Het werk, geplaatst bij het Kafka Museum, combineert humor en maatschappelijke kritiek. Het speelt in op thema's van nationalisme, macht en communicatie in het moderne tijdperk. Černý's ironie maakt het een geliefd maar provocerend kunstwerk.

Het roterende hoofd van Franz Kafka

Het Roterende hoofd van Franz Kafka

Het roterende hoofd van Franz Kafka, gemaakt van roestvrijstalen platen, symboliseert zijn complexe persoonlijkheid en literaire stijl.

De constante beweging weerspiegelt de interpretaties van zijn werk. Dit kunstwerk verbindt Praag’s literaire erfgoed met moderne kunst, technologie en architectuur, en vormt een indrukwekkende culturele eerbetuiging.

Het Rijdende Standbeeld van Sint-Wenceslas

In deze satire op het standbeeld van Sint Wenceslaus zit de patroonheilige van Bohemen niet trots op een steigerend paard, maar op een dode, ondersteboven hangende hengst. Dit beeld in de Lucerna Passage reflecteert Černý's ironische stijl en kritiek op nationale trots. Het roept vragen op over macht, traditie en de manier waarop helden worden vereerd in de geschiedenis. Het werk is een van Černý’s meest iconische en controversiële creaties.

Babies van David Cerny

Baby's - Žižkov TV Toren

Deze monumentale baby's kruipen op de Žižkov TV-toren, wat een opvallend contrast vormt met het utilitaire ontwerp van de toren.

De baby's hebben geen gezichten; in plaats daarvan zijn er barcode-achtige inkepingen. Dit roept vragen op over de invloed van technologie op menselijke identiteit.

Het project benadrukt de vreemde maar speelse aard van Černý's kunst.

Kruipende babies van David Cerny

Kruipende Babies (Kampa Museum)
De drie bronzen baby's in Kampa Park zijn een variant op die van de TV-toren, maar hier kan het publiek dichterbij komen. Hun gezichtsloze ontwerp creëert een bevreemdend effect, waarbij de toeschouwer wordt uitgedaagd na te denken over ontmenselijking in de digitale wereld.

Het park zelf versterkt de speelse sfeer, maar de onderliggende boodschap is kritisch. Dit werk wordt gezien als een combinatie van kinderlijke onschuld en dystopische realiteit.

Baby bij Zizkov Atrium

Baby - Čajkovského 12

Deze baby staat op het dak van het Atrium in Zizkov. Dit onopvallende cultureel centrum zit in een voormalige kerk en ligt vlakbij de eerder genoemde TV Toren. Je kunt er naar binnen voor een kopje koffie in Cafe Atrium. Het is een hip tentje met voornamelijk locals.

Embryo van David Cerny

Embryo - Divadlo Na Zábradlí

Een lichtgevend roze embryo hangt aan de muur van het theater, alsof het net is ontstaan.

Het werk symboliseert nieuwe ideeën en creativiteit die ontstaan in het theater. Het opvallende design trekt 's nachts extra aandacht door de ingebouwde verlichting en versterkt het futuristische en organische karakter.

Dit kunstwerk illustreert Černý's fascinatie voor de cyclus van creatie en innovatie.

Quo Vadis van David Cerny

Quo Vadis - Duitse ambassade

Een Trabant-auto, uitgerust met menselijke benen, lijkt weg te rennen. Het beeld herdenkt Oost-Duitse vluchtelingen die in 1989 massaal naar de West-Duitse ambassade in Praag kwamen.

De Trabant, een symbool van Oost-Duitse cultuur, is hier getransformeerd tot een absurdistisch voertuig van hoop en vrijheid. Het werk combineert Černý's kenmerkende humor met historische betekenis.

Man hanging out van David Cerny

Man Hanging Out - Husova

Hoog boven de straat bungelt Sigmund Freud aan één hand, een surrealistisch beeld dat de existentiële twijfel tussen leven en dood uitdrukt. Als grondlegger van de psychoanalyse staat hij symbool voor introspectie en de worstelingen van het menselijk bestaan. Het kunstwerk nodigt voorbijgangers uit om omhoog te kijken en zich af te vragen: waarom hangt hij daar?

David Černý creëerde dit werk in 1996, toen de wereld zich afvroeg wat de toekomst zou brengen na de 20e eeuw. Wat zou de rol van de intellectueel zijn? Černý koos Freud als icoon van intellect en zelfreflectie. Geboren in Freiberg (nu Příbor, Tsjechië), is hij de perfecte figuur voor dit prikkelende kunstwerk.

Černý's humor en filosofische diepgang komen hier samen.

Pink Tank - Námesti Kinských

Een Sovjet-tank, oorspronkelijk een oorlogsmonument, werd door Černý beschilderd in felroze.

Het werk bekritiseerde militaire macht en het communistische regime in Tsjechië. Het was een statement over de absurditeit van oorlog en de manipulatie van geschiedenis.

De actie veroorzaakte enorme controverse, maar vestigde ook Černý’s reputatie als provocateur.

Visací Zámek Monument
Dit bijzondere monument, in de vorm van een omgekeerde roze Zetor 40 tractor, heeft een van de voorwielen omgetoverd tot een gigantisch hangslot – een knipoog naar de naam van de beroemde Tsjechische punkband, Visací Zámek. Het werd onthuld in juni 2022 ter gelegenheid van het 40-jarig jubileum van de band. De roze tractor staat naast het Strahov-stadion, vlakbij het voormalige kiosk van “John Debil”, waar de legendarische band (volgens de overlevering) werd gevormd.

Shark - DOX Centre

Een hyperrealistisch beeld van Saddam Hoessein opgesloten in een aquarium, een duidelijke verwijzing naar Damien Hirst’s werken. Het confronteert de kijker met macht, angst en de media. Het controversiële werk stelt vragen over ethiek en het gebruik van geweld in politiek en kunst. De keuze om Hoessein af te beelden in een kwetsbare, gevangen staat is zowel schokkend als provocerend. Het roept uiteenlopende reacties op, van bewondering tot kritiek.

Brown-Nosers - Futura Gallery

Twee gigantische beelden van menselijke achterwerken vormen de entree van deze controversiële installatie. Bezoekers klimmen via ladders omhoog en kunnen binnenin video's bekijken waarin Tsjechische politieke figuren worden bespot.

Het werk is een satire op politieke corruptie en de achterkamertjespolitiek. Černý gebruikt humor en absurditeit om zware thema’s aan te kaarten, waardoor bezoekers ongemakkelijk, maar ook geamuseerd worden.

Drie gratiën - Voršilská 130/10
David Černý versierde het klassieke Deym-paleis, een beschermd monument van de Tsjechische Republiek, met drie gezichtsloze standbeelden van vrouwen, elk in een unieke houding die een andere activiteit uitdrukt. Het paleis zelf ontstond door de samenvoeging van drie middeleeuwse huizen die in de 14e eeuw op deze plek stonden. De eerste grote verbouwing begon in 1702 en werd afgerond toen graaf Václav Ignác Deym van Střítěž het paleis in 1721 in bezit kreeg. Het huidige indrukwekkende uiterlijk is het resultaat van een ingrijpende renovatie die werd uitgevoerd door architect I E Palliardi.

Lettergirl

Een standbeeld van een vrouw, samengesteld uit uit bronzen brieven, siert de ingang van de Václav Havel Bibliotheek in Praag.

London Booster - Klíčova

"London Booster" is een kunstinstallatie van David Černý, bestaande uit een bus met hydraulische armen die push-ups kan doen, vergezeld van audiovisuele effecten. Het werk werd gecreëerd ter gelegenheid van de Olympische Zomerspelen 2012 om het Tsjechische Olympisch team te inspireren. Na de Spelen werd het in Praag geplaatst, voor het Agrofert-gebouw.

Musoleum, het museum van David Černý’

De vijf verdiepingen tellende Varna-galerij is gevestigd in het historische Varna-gebouw, onderdeel van de oude Smíchov Distilleerderij, die meer dan 20 jaar in verval was. In 2021 gaven Trigema en David Černý’s architectenbureau, Black n’ Arch, het gebouw nieuw leven en transformeerden het tot een residentieel complex met een gastronomisch en cultureel centrum.

"Varna is een beschermd gebouw, dus we konden het niet slopen. We besloten het om te vormen tot een kunstinstelling, en zo werd het David Černý’s museum. Maar ik realiseerde me al snel dat het meer een 'musoleum' was," vertelt Černý.

Musoleum biedt naast de galerij ook een café, dat de industriële geschiedenis van het gebouw eert, en een terras met een uniek uitzicht over Praag.

Zoals je ziet heb ik zelf nog niet alle werken van David Cerny gezien. De foto's zal ik eraan toevoegen wanneer ik er geweest ben.

Meer lezen over Street art:

Street art in Praag, beetje provocerend, deel 1

Street art in Praag, deel 2

Street art in Praag, deel 3

Powered by GetYourGuide

Verliefd op Praag

Rating: 5 sterren
1 stem