Huissymbolen en gevelstenen in Praag

Gepubliceerd op 7 februari 2021 om 16:35

Wanneer je terug zou gaan in de tijd en dan specifiek naar een periode voor 1800, dan zou je in onder andere Nederland moeite hebben gehad om een huis te vinden. Niet een willekeurig huis, nee, een huis in een straat zonder huisnummers. Voor 1800 ontbraken deze in het geheel. Niet alleen in Amsterdam, maar ook in Parijs, en andere Europese steden. Tenminste, dat blijkt uit enkele bronnen op internet.

Keizerin Maria Theresia van Oostenrijk

Dat verbaasde mij, omdat huisnummers zo gewoon zijn in onze tijd. Voor de geschiedenis van huisnummers ging ik spitten in de archieven en ik kwam uit bij Napoleon. Ja hij weer. Hij introduceerde het huisnummer eerst in Parijs en later in Nederland. Hij deed dat niet voor Praag, want dat viel onder het Habsburgse Rijk. 

Het was Keizerin Maria Theresia, die huisnummers al in 1770 verplicht stelde in het Habsburgse Rijk en dus ook in Praag. 

Probeer het huis met de Gouden Leeuw zonder google maps te vinden

Als je voor 1770 in Praag naar een onbekend adres moest, dan kon je niet op huisnummer zoeken. Je ging dan op zoek naar een huissymbool, dat klopte bij de omschrijving. Zo was het het huis met de "Gouden leeuw" versierd met een Gouden leeuw of het huis met de "Drie sterren" met drie sterren in de vorm van een  gevelsteen of een uithangbord. 

Dat moet een flinke zoektocht zijn geweest, zeker wanneer je dat huis niet kende en het een lange straat was. Of alle huizen destijds een huissymbool hadden, wordt mij niet duidelijk. Niet alle gebouwen in Praag zijn er namelijk nu nog mee versierd:

"Als je door het historisch centrum van een stad loopt zie je die boven aan de gevel van oude panden als gevelsteen of uithangbord. Veel gevelstenen of uithangborden hadden een afbeelding van het beroep van de oorspronkelijke bewoner van het pand. Zo kon bijvoorbeeld een kuiper een botervat laten afbeelden, of een schrijver een veer. Op die manier kreeg een gebouw een unieke herkenbare identiteit. De wapenschilden van kroegen en de zware, smeedijzeren borden van handwerkers waren niet erg geliefd, omdat ze vaak het licht tegenhielden en soms op de hoofden van voorbijgangers vielen." aldus een Nederlandse website voor naambordjes.

 

Gevelstenen in Nerudova

In Praag kom je - als je er op let en dat ga je vanaf nu doen - veel van dit soort gevelstenen tegen. Op weg naar de Praagse Burcht loop je meestal door de steile Nerudova-straat. In deze straat is het aantal bewaarde gevelstenen het hoogst.

Gevelstenen in Nerudova op youtube.

Oude restaurants in Praag

Veel restaurants in Praag beginnen met U, wat "bij" betekent in het Tsjechisch.

U Tří Zlatých hvězd betekent bijvoorbeeld Bij De Drie Gouden Sterren.  Op de gevel zijn dan ook drie gouden sterren te zien (mogelijk later op de gevel aangebracht).

Dat was gemakkelijk afspreken. Eerlijk gezegd is het vinden van een restaurant  gemakkelijker aan de hand van de naam dan aan de hand van een huisnummer.

U Tří Zlatých hvězd - Praha

U Tří Zlatých hvězd

Gevelstenen op alfabetische volgorde

Gelukkig zijn er mensen voor mij geweest, die het nuttig of leuk vonden om iets te doen met deze huistekens. Er is een website, die gevelstenen in Praag heeft geïnventariseerd. Dat scheelt weer wat werk. 

Gevelstenen.net

Op deze website vind je op alfabetische volgorde enkele gevelstenen met foto. Geen idee of dit alle Praagse gevelstenen zijn. Dat kan ik me niet voorstellen. Mocht ik tijd over hebben, dan ga ik dit offline checken.

Bij de karper

Bij de drie rozen

Verliefd op Praag kijkt omhoog

Rating: 5 sterren
3 stemmen

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.