Klok #9801, een monument voor de verdwenen klokken, deel 2

Gepubliceerd op 7 juli 2024 om 17:10

Klok #9801 is een herdenkingsklok voor Praag, gegoten in 2022 in de Grassmayr-klokkenfabriek in Innsbruck. Met een gewicht van 9.801 kg herinnert deze bel aan de 9.801 klokken die nazi-Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog in het protectoraat Bohemen en Moravië in beslag nam voor de wapenindustrie. Klok #9801 zal symbolisch worden geplaatst op het voormalige Rohan-eiland, waar het inzamelpunt voor in beslag genomen klokken zich bevond, nadat de revitalisering van het gebied is voltooid. 

Afgelopen juni ben ik een dagje naar Innsbruck geweest. Het is een mooie stad en het deed me erg terugverlangen naar Praag. Vergelijkbare architectuur, gezellige pleintjes en een gemeenschappelijke geschiedenis. 

Op de heenweg reden mijn vrouw en ik met de bus langs de Grassmayr klokkenfabriek, de oudste In Oostenrijk. Bij het zien van de naam ging er niet direct een belletje rinkelen. Toen ik lang en breed voorbij was, wist ik het. Het was die klokkenmaker van de omgesmolten Love Locks, inmiddels alweer vier jaar geleden. Ik werd direct enthousiast, omdat er een brug werd geslagen tussen Innsbruck en Praag.

Helaas ben ik niet uitgestapt, om een kijkje te nemen in de werkplaats, waar tevens Klok #9801 is gemaakt (in Tsjechië bestaat er niet zo'n grote gietvorm). 

De klok arriveerde eind augustus 2022 per boot in Praag en heb ik sindsdien vele malen mogen bewonderen. 

Verlicht is de klok nog mooier dan overdag

Wanneer je over Naplavka wandelt, de gezellige kade bij de Moldau, kun je genieten van de mooiste uitzichten én de klok tegenkomen. Loop niet op de doorgetrokken strepen, want dan krijg je boze blikken van fietsers. O en voer de zwanen niet met brood, want daar kunnen ze niet goed tegen. Sla, andijvie en/of worteltjes genieten de voorkeur.

De schitterende klok ligt op een vlot, ondersteund door staanders en leggers, in afwachting van de definitieve plaatsing op Rohan-eiland. Tot die tijd wordt de klok regelmatig verplaatst naar verschillende delen van de kade.  Op gezette tijden kun je de klok laten luiden, om het prachtige geluid van deze klok de eeuwigheid in te sturen.

Hoe wordt zo'n grote klok gemaakt?

Het proces van het maken van klokken is al eeuwenlang hetzelfde. De klokken zijn gegoten uit klokkenhuizen, een specifieke bronssoort (78% koper en 22% tin). De toon of stem van de bel wordt bepaald door het profiel en de dikte van de wand, de zogenaamde belrib, evenals de grootte van de bel (diameter).

De bel wordt gegoten in een mal die voor elke bel individueel wordt gemaakt en slechts één keer kan worden gebruikt. Daarom is het bij een mislukking in welk stadium dan ook noodzakelijk om helemaal opnieuw te beginnen.

Eerst wordt een levensgroot model van de klok gemaakt in klei en was, en wordt er via de verloren wastechniek een mal van gemaakt.

Deze wordt in de grond begraven en er wordt gloeiend heet belmetaal, een specifieke bronssoort met een temperatuur van ca. 1.100 °C, in gegoten. Na afkoeling wordt de mal uit de grond gehaald, gebroken en wordt de bel 'geboren'.

De megazware klok is een bezienswaardigheid met historische waarde.

Details van de klok

Gewicht 9801 kg

Hoogte: 187 cm

Breedte: 287 cm

De voorkant van de klok bestaat uit 23 symbolische scherven van in beslag genomen klokken. De scherven vertegenwoordigen verschillende steden, dorpen en ook verschillende klokkenluiders, van wie het jarenlange werk onherstelbaar vernietigd werd.

De achterkant van de bel is eenvoudig in tegenstelling tot de voorkant en symboliseert de transformatie van het oude naar het nieuwe. In het midden staat in het Tsjechisch een inscriptie, wat vertaald betekent:

Opschrift op de klok

"Ik spreek met de stem van duizend klokken die door oorlog tot zwijgen zijn gebracht."

Daaronder staat een citaat in het Latijn van de oude antifoon: PAX IN CAELO • PAX IN TERRA • PAX IN OMNI POPULO (vrede in de hemel, vrede op aarde, vrede voor alle mensen).

De inscripties worden bovenaan begrensd door de gordel van de Libeň-brug, als een directe bewaarde getuige van de gebeurtenissen van 1942, en onderaan door een eenvoudige drievoudige lijn. Wil je weten hoe de klok klinkt, bekijk dan onderstaande video van de Honest Guide.

Net als de iconische gebouwen in Praag, zoals het Nationaal Theater, de Praagse Burcht en de Karelsbrug, is deze klok inmiddels een nieuw symbool van de stad geworden. Ik kan het dan ook niet laten om keer op keer op zoek te gaan naar dit juweeltje en er foto's van te maken, zeker wanneer de klok verlicht is.

 

Tip:

Maak een heerlijke wandeling over Naplavka, de gezellige kade langs de Moldau. Er zitten leuke cafeetjes en galerijen "verstopt" in de muren van de kade. 's Zomers is dit de plek waar veel locals graag komen om te chillen. Zaterdagochtend is er een gezellige lokale markt met kraampjes vol Tsjechische specialiteiten, zoals honing, worst, verse broodjes, koffie en meer. Je kunt daarna doorlopen naar Vysehrad, de Hoge Burcht. Dat is nog vijf minuten lopen vanaf het zuidelijke gedeelte van Naplavka.

Naplavka, de levendige kade ten zuiden van de Karelsbrug en de Legioenbrug

Verliefd op Praag

Rating: 5 sterren
3 stemmen

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.